8. decembra 2023. u svečanoj sali Gradskog Arhiva u Budimpešti održan je naučni skup na temu Srbi u istoriji Budimpešte – Budim i Pešta u istoriji Srba – povodom 150. godišnjice ujedinjenja Budimpešte.
Društveni partneri konferencije bili su Arhiv grada Budimpešte i Katedra Atelje za interdisciplinarnu istoriju Filozofskog fakulteta Univerziteta Lorant Etveš u Budimpešti.
Naučni skup je otvorio Gabor Kerpel-Fronius, zamenik glavnog gradonačelnika Budimpešte, Ištvan Kenjereš, generalni direktor Ahiva Grada Budimpešte i Borislav Rus, predsednik Samouprave Srba u Budimpešti, dok je goste i učesnike skupa pozdravio Pera Lastić, direktor Srpskog instituta.
U prvoj sekciji skupa govorilo se o društvenom sastavu grada, kao i o slovačkoj i nemačkoj populaciji Budima i Pešta. Predavači su bili: Eleonora Gera (Filozofski fakultet, Univerzitet Lorant Etveš, Budimpešta), Katalin Šimon (Arhiv Grada Budimpešte), Ištvan Šoš (Institut za istoriju, Istraživački centar za društvene nauke, Budimpešta), Ana Kovač (Istraživački institut Slovaka u Mađarskoj)
Nakon toga u drugoj sekciji su se predstavili: Dušan J. Ljuboja (Filozofski fakultet, Univerzitet Lorant Etveš – Srpski institut, Budimpešta), Mikloš Temeri (Institut za istoriju, Istraživački centar za društvene nauke, Budimpešta), Judit Klement (Filozofski fakultet, Univerzitet Lorant Etveš, Budimpešta) i Kristian Jerić (Filozofski fakultet Univerziteta u Beogradu).
Posle naučne diskusije i pauze u trećoj sekciji govorili su Nino Delić (Istorijski institut, Beograd), Zoran Vukosavljev (Univerzitet tehničkih nauka i ekonomije u Budimpešti), Pera Lastić (Srpski institut, Budimpešta) i Zoltan Bada (Srpski institut, Budimpešta).
Na kraju naučnog okruglog stola su se predstavili Sofija Biro-Kaplan (Srpski institut, Budimpešta), Branka Petrović (nezavisni istraživač, Beograd), Marijeta Vujičić (prevodilac, urednik, konzul u penziji) i Nikola Lastić (Učiteljski fakultet, Univerzitet Lorant Etveš, Budimpešta)
Kao prateći program skupa, u prostorijamaa konferencije bila je priređena dvojezična rol-ap izložba o Tekelijanumu.
Dok sutradan (9. decembra 2023. godine) od 10 časova pre podne učesnici skupa imali su priliku da obilaze grad u okviru tematske šetnje o srpskim znamenitostima Budimpešte. Dok od 13 do 18 č organizovan je izlet brodom („Dan Seobe“) do Sentandreje i razgledanje srpskih znamenitosti grada.
